مقدارهای اشاره شده در جدول تجزیه بها چگونه محاسبه شده اند ؟

 

 

 

تنظیم :فرهنگ اشافی

 

 

مقدارهای اشاره شده در جدول تجزیه بها اعدادی تا 5 رقم اعشار که با یک بررسی تجربی – کارگاهی و میانگین برای سراسر کشور تهیه شده است . به عنوان مثال عدد 21876/0 مربوط به مقدار نفر ساعت استاد کار کارهای بتنی به این شکل قابل تعریف است که برای انجام یک متر مکعب بتن ریزی نیاز به 21876/0 از یک ساعت ( حدود 15 دقیقه) از خدمات استاد کار کارهای بتنی مورد نیاز است . در واقع برای اجرای حدود پنج متر مکعب بتن ریزی نیاز به یک نفر – ساعت استاد کار کارهای بتنی نیاز است .

حاشیه نویسی : اعداد دیگر برای فعالیت های مختلف هم با توجه به منطق اشاره رفته بالا قابل تبیین است .

متره با برنامه زمان بندی ارتباط مستقیم دارد . در واقع و برای حالت های عادی ، زمان تهیه مصالح زمانی است نزدیک به اجرا ( مطابق برنامه زمان بندی) .

 

مثال : برای اجرای دیوار آجری 35 سانتیمتری با آجر فشاری  ، قراردادی با شهرداری تهران و با فهرست بها سال 1398 به طول40 متر در  ارتفاع 3  متر و به ضخامت 35 سانتیمتر به ترتیب زیر عمل می شود :

چون قرارداد ، یک قرارداد فهرست بهایی است برای تعیین واحد و انجام عملیات متره بسته به فهرست بها رجوع می شود . دیوار آجری با آجر فشاری به ضخامت 35 سانتیمتری بر اساس واحد متر مکعب متره می شود .

برای متره دیوار بر اساس واحد متر مکعب باید طول ، ارتفاع و ضخامت را به صورت خطی در هم ضرب نماییم :

با ضرب مقدار 42 متر مکعب در بهای واحد ردیف 110201 به مقدار هزینه مالی دیوار چینی می رسیم .

مثال : چنانچه برای اجرای دیوار فوق ،  قراردادی با کارفرمایی خاص وجود نداشت هزینه یک متر مکعب دیوار چینی به روش متره باز چگونه محاسبه می شود ؟

برای رسیدن به بهای واحد اجرای فعالیت  ( بر عکس مثال بالا ) به دلایل زیر به فهرست بها رجوع نمی کنیم :

دلیل اول : بهای واحد فهرست بها در سه ماهه چهارم سال قبل تهیه شده است و عدم تطابق زمانی با زمان تهیه بهای واحد برای فعالیت مورد نظر ما دارد .

دلیل دوم : بهای واحد تهیه شده توسط تیم فنی سازمان مدیریت در سه ماهه مورد اشاره با در نظر گرفتن نگاه دولتی به بهای واحد ها و بالتبع نگاهی حداقلی و کمتر از قیمت های موجود در بازار است .

حال و با توجه به دو دلیل فوق برای تهیه بهای واحد مطابق روشهای عمل می شود :

روش اول : تهیه بهای واحد مطابق تجزیه بها سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور

همانطور که اشاره رفت تیم فنی سازمان مدیریت در سه ماهه انتهایی هر سال و با قیمت گرفتن برای آیتم های چهارگانه مطابق جداول تجزیه بها برای تمام فعالیت ها بهای واحد تهیه میکند . جدول تجزیه بها دیوار چینی هم مطابق جدول صفحه بعد است . این جدول در چهار بخش " نیروی انسانی" ،" ماشین آلات و ابزار" ، " مصالح" و " حمل" تعریف شده است . اعداد اشاره رفته در ستون مقدار به میزان آن عامل در یک واحد کار ( در اینجا متر مکعب) اشاره می کنند . مثلا در نیروی انسانی برای یک متر مکعب دیوار چینی نیاز به 5/5 ساعت کار کارگر ساده ، حدود نیم ساعت بنای سفت کار درجه یک و حدود دو ساعت و بیست دقیقه بنای سفت کار درجه دو و کمک بنای سفت کار دارد . یعنی اگر حدود یازده  ساعت برای یک متر مکعب دیوار چینی صرف شود این یازده ساعت 5/5 ساعتش با یک کارگر ساده  ، نیم ساعتش با بنای سفت کار درجه یک و دوساعت و ربع برای بنای سفت کار درجه یک و کمک بنا صرف می شود . ( این ساعت با بهای واحد های مختلف برای نیروهای کاری مختلف باید محاسبه شود ) .

برای ماشین آلات و ابزار هم به همین ترتیب . یک بیل در هر متر مکعب به میزات 001/0 و فرغون حدود 005/0 از عمر مفیدش مستهلک می شود و برای هر متر مکعب دیوار چینی به 14/0 متر مکعب آب لوله کشی ، 06/0 متر مکعب آب قنات و چاه ، 620 قالب آجر فشاری و 35/0 متر مکعب ملات ماسه سیمان نیاز است .

حاشیه نویسی :اعداد به دست آمده در جدول تجزیه بها بر اساس یک نگاه تجربی – کارگاهی نزدیک به واقعیت لحاظ شده است و در روش اول به آن اعداد کاملا اعتما د و تنها در ستون بهای واحد ، اقدام به تهیه قیمت های روز منطقه می شود.

جدول تجزیه بها را بایستی بر اساس قیمت های روز منطقه تکمیل کرد :

 

روش دوم : تهیه بهای واحد بر اساس نگاه تجربی – کارگاهی نزدیک به واقعیت

در روش دوم به جای استناد به جدول تجزیه بهای دیوارچینی بایستی در مقام آن تیم در سازمان مدیریت قرار گرفت و برای آیتم های چهارگانه آن فعالیت ( مصالح ، دستمزد ، ماشین آلات و ابزار و حمل تا پای کار ) بر اساس واحد متر مکعب به مقدار رسیده و سپس مانند حالت بالا بر اساس قیمت های روز منطقه حرکت شود .

قدم اول : مصالح ( با احتساب پرت )

مصالح دیوار آجر است و ملات ، ملات هم از ماسه و سیمان و آب تشکیل شده است که باید برای یک متر مکعب دیوارچینی محاسبه شود

آجر : مقدار آجر برای یک متر مکعب دیوارچینی را می توان بر اساس تعداد قالب آجر ، متر مکعب آجر ، تن آجر محاسبه نمود . بدیهی است انتخاب واحد بهینه بر اساس مرسوم ترین واحد موجود در بازار اتفاق می افتد .تهیه مقدار و بهای واحد اگر بر اساس هر کدام از واحدها اتفاق بیفتد بایستی به اعداد نزدیک به هم رسید .

 

واحد متره برای مقادیر در متره باز بر اساس مرسوم ترین واحد موجود در بازار اتفاق می افتد

 

 

 

 

 

 

 

مطابق نشریه 55 برای هر متر مکعب دیوارچینی 70 درصد حجم برای آجر و 30درصد حجم ملات

برای محاسبه مقدار آجر ( به عنوان مثال بر اساس تعداد قالب آجر ) در هر متر مکعب دیوارچینی ابتدا باید حجم آجر را بدست آورد :

 

 

 

 

 

 

برای محاسبه تعداد قالب آجر باید حجم آجر (7/0 متر مکعب) را بر حجم یک قالب آجر (ابعاد اسمی هر قالب آجر 5/5*10*21 سانتیمتر است ) تقسیم می کنیم که به عدد 606 قالب آجر می رسیم . اگر پرت آجر را 5 درصد در نظر گرفته شود مقدار آجر با احتساب پرت 636 قالب آجر می شود .

حاشیه نویسی : آجر از مصالح بسیار نجیب است و تقریبا پرت صفر دارد . اعمال پرت 5 درصد بر مقدار آجر با این پیش فرض صورت گرفته است که این دیوار حکم نما را دارد .

ملات

ماسه : در هر حجم بتن ( یا ملات ) دقیقا معادل حجم بتن یا ملات را ماسه تشکیل می دهد .البته همانطور که اشاره شد انتخاب واحد بهینه بر اساس موجودترین و در دسترس ترین واحد موجود در بازار اتفاق می افتد . واحد مناسب بهینه برای محاسبه ماسه بر اساس واحد تن انجام می شود .

 

مطابق بند 2-2-2 مقدمه فصل 28 فهرست بها به ازای هر متر مکعب ملات 6/0 تن ماسه وجود دارد.

 

 

 

 

 

 

پرت ماسه هم 5 درصد در نظر گرفته شده است . از حاصل ضرب 6/0 در 05/1 به 63/0 تن مقدار ماسه با احتساب پرت می رسیم .

سیمان: مقدار سیمان در هر ملات ( یا بتن ) از حاصلضرب حجم ملات ( یا بتن ) در عیار سیمان در ملات در پرت محاسبه می شود .

برای ملات ماسه سیمان 1:6 مطابق جدول کلیات فهرست بها 200 کیلوگرم سیمان به کار می رود .از حاصلضرب 3/0 ( حجم ملات به ازای متر مکعب ملات ) در 200(5/67 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب ملات )  و 06/1 ضریب پرت سیمان به مقدار سیمان به کیلوگرم می رسیم . 5/71 کیلوگرم به ازای هر متر مکعب ملات

آب: مقدار آب بر اساس نسبت آب به سیمان به دست می آید . نسبت آب به سیمان عددی بین 4/0 تا 6/0 مطابق آئین نامه بتن ایران است . اگر نسبت آب به سیمان را 5/0 در نظر بگیریم مقدار آب نصف مقدار سیمان می شود (5/67 تقسیم بر 2 که می شود 7/33 کیلوگرم ) . چون برای آب هر کیلوگرم آب برابر یک لیتر آب است بهتر است عدد را به لیتر بیان کنیم که گویاتر باشد .

حاشیه نویسی :آب هم حتما پرت دارد اما به سبب عدم اشاره به ضریبی مشخص در عددی ضرب نمی شود .

قدم دوم : نیروی انسانی ( محاسبه دستمزد)

محاسبه نیروی انسانی به دقت محاسبه مصالح نیست . منطقی است که محاسبه نفر ساعت برای نیروهای فنی و کارگری را نمی توان بر اساس فرمول های مشخص ( مانند مصالح) پی گرفت . نگاه تجربی – کارگاهی نزدیک به واقعیت در اینجا راهگشا است .

بر اساس نگاه تجربی – کارگاهی برای هر متر مکعب دیوارچینی نیاز به یک نفر روز ( معادل 8 نفر ساعت ) بنا و دو نفر روز ( معادل شانزده نفر ساعت ) کارگر است .

قدم سوم : ماشین آلات و ابزار 

محاسبه ماشین آلات و ابزار حتی دقت محاسبه نیروی انسانی را هم ندارد و درصد تخمین و خطای آن بیشتر هم هست . بر اساس مشاهدات تجربی – کارگاهی هر بیل 200 روز عمر مفید و هر فرغون 250 روز عمر مفید دارد . یعنی بیل هر روز معادل یک دویستم ( 5 هزارم ) و فرغون یک دویست و پنجاهم ( 4 هزارم) دچار فرسودگی می شوند .

قدم چهارم : حمل تا پای کار 

با توجه به اینکه قدم بعدی تهیه قیمت های روز منطقه برای تمامی آیتم هاست . برای تهیه قیمت مصالح ، حمل تا پای کار را در دل قیمت آنها لحاظ می کنیم .

بعد از به دست آوردن مقادیر ، اطلاعات وارد جدول زیر می شود :

 

حاشیه نویسی : همانطور که ملاحظه می شود محاسبه بهای کل فعالیت دیوار چینی در حالت حرکت بر اساس جدول تجزیه بها نسبت به محاسبه بهای کل بر اساس نگاه تجربی – کارگاهی ارزان تر محاسبه شده است . علت آن را می توان هم در میزان خطاهای احتمالی روش دوم همچنین دست پایین تر گرفتن مقادیر در روش اول سراغ گرفت .

 

 

 

 

 

برای آموزش طراحی داخلی، دکوراسیون و معماری با هدف ورود به بازار کار و دریافت مدرک بین المللی معتبر  می توانید از هر کجای ایران و جهان میتوانید در کلاس های آنلاین بدون محدودیت زمان و مکان، از سطح مبتدی تا حرفه ای در آکادمی بین المللی کیوسکدیا زیر نظر بهترین اساتید داخلی و خارجی آموزش ببینید.

 

کیوسکدیا تنها برگزارکننده رسمی دوره های تیف استرالیا در ایران با هدف ورود به بازار کار ایران و خارج ایران و ارائه سرتیفیکیت بین المللی از تیف استرالیا می باشد. در رشته های: معماری، طراحی داخلی، دکوراسیون، بازسازی، نورپردازی، طراحی نما، طراحی فضای سبز، آموزش نرم افزارهای معماری و طراحی، شرکت در مسابقات بین المللی، بستن قرارداد و گرفتن پروژه در ایران و خارج از ایران (بین الملل)

 

برای آموزش و دریافت مدرک بین المللی روی لینک زیر کلیک کنید:

https://kioskedia.com/

شماره تماس برای ثبت نام دوره و اطلاعات بیشتر:

0912-5770351

021-88254691

021-88269173