بررسی تاثیر معماری سبز بر توسعه پایدار معماری و شهرسازی(نمونه موردی: طراحی رستوران سبز) (ادامه بخش اول)
نقش بام سبز در پایداری اقتصادی
در رابطه با پایداری اقتصادی باید به عواملی که سبب صرفه جویی میشوند توجه کرد. بام سبز میتواند در رابطه با هدر رفتن منابع و نیز صرفه جویی انرژی مورد استفاده قرار گیرد.
دو عامل در تاثیرگذاری بر پرتوی خورشید که بر سطح سقف ساختمانها میتابد اهمیت پیدا میکند. اولی سطح شاخ و برگ درختان و دومی نوع و ضخامت خاک است.هر چه تنوع شاخ و برگ بیشتر باشد فشار گرما از طریق سقف به داخل کمتر و در نهایت دمای سطح سقف نیز کمتر خواهد بود. هر چه میزان ضخامت خاک بیشتر باشد به عنوان عایق بهتر عمل کرده و در فصل تابستان موجب عدم رسیدن گرما به سقف و خنکسازی از طریق تبخیر و تعریق آب در درون خاک میشود. همچنین حفظ آب حاصل از بارندگی نیز تحت تاثیر عواملی از قبیل شیب و عمق لایه های زیرین بام سبز میباشد(اورکی کوهشوری،1390). بام سبز صاف بهتر میتواند آب را ذخیره کرده و همچنین موجب کنترل سیلاب ها شود. هرچه ضخامت بام سبز بیشتر باشد رطوبت بیشتر میتواند باقی بماند. این ها باعث میشوند که میزان هزینه های اقتصادی برای تعدیل آب و هوا در داخل منزل کمتر شود و نیز موجب کاهش هدر رفتن منابع شود.
شکل7: استفاده از بام سبز در ساختمان های اروپا(منبع: www.share.america.gov)
مصرف انرژي والگوهاي معماري سبز
آنچه كه امروز معماري سبز را به عنوان نگرشي نوين در ساختمان سازي مطرح مي سازد ، نيازهاي جوامع امروز در قبال آثار سو ء وپيامدهاي صنعتي ومصرفي عصر كنوني است .
معماري سبز كه برخواسته از توسعه پايدار است پديده اي است كه حفظ وحراست ازمنابع طبيعي جهان ، بهداشت جسمي ورواني وامكان ايجاد يك فضاي مناسب را منطبق بر مصرف بهينه انرژي وبدون ازاسراف ميسر مي سازد .
اجتماع جهاني ما فراتر از امكانات آن زندگي مي كند وبايستي در اين مكان وزمان محدود شده ، زندگي خود را ازطريق الگوهاي درست به گونه اي ادامه دهيم كه سرمايه هاي زمين را براي آينده گان به خطر نيندازيم . طراحي معماري با انديشه سبز ، فرآيند ي است براي حل مشكلاتي كه درطي آن منابع طبيعي كمترين آسيب راببيند ودراين مسير علاوه بر استفاده بهينه از منابع ومصالح ، عمرطولاني وقابل بازگشت به چرخه طبيعت درنظر گرفته شود . اكنون زماني است كه منابع رو به پايان است واين بايد دغدغه اي براي معماران ، طراحان شهري ، برنامه ريزان شهري ، معماران منظر ومهندسين ومتخصصين باشد تا پايداري انساني رابا پايداري طبيعت سازگار سازند .
بنابراين راهكارهايي كه درمعماري سبز وبراساس عوامل اصلي درپايداري توسعه وشهر مي تواند موثر باشد چنين است :
- رستورانها به گونه اي جايگزين شوند كه از گياهان موجود بهره برداري شود .درختان برگ ريز درجنوب ، شرق ونيز درغرب ساختمان به طور قابل ملاحظه اي ميزان سرما درزمستان را كاهش مي دهد پرچين ها ورديف بوته ها ودرختچه ها مي تواند بادهاي سرد زمستاني رامهار كند يا سبب انتقال نسيم خنك تابستاني به سمت ساختمان شود .
- رستوران با انرژي خودكفا طراحي شود .
- رستوران به گونه اي طراحي شود كه با استفاده ازتاسيسات خورشيدي مانند آب گرمكن خورشيدي ، مصرف انرژي درآن رايگان ونيز بامهاي شیبدار رو به جنوب به منظور جذب انرژي بهينه خورشيدي به اندازه 40 تا 55 درجه شيب دار باشد .
- ضايعات مواد ومصالح ساختماني ، با طراحي ارتفاع استاندارد سقفها وابعاد ساختمان به حداقل رسانده شود.
- ازمواد ومصالح ساختماني محلي استفاده شود حمل ونقل هم ازنظرآلودگي محيطي وهم انرژي مصرفي بسيار مهم است
موارد قابل توجه در طراحی ساختمان سبز:
- استقرار ساختمان‌های روی سایت شامل دسترسی‌ها و مسیرهای تدارک دیده شده سودمند.
- جهت‌یابی ساختمانها با توجه به خورشید و محیط اطراف.
- چیدمان اتاق‌های داخلی و درها و پنجره‌ها.
- ابعاد و وجوه ساختمانها و اجزاء تشکیل‌دهنده محیطی.
- رنگ، نما، تزئینات ساختمان و محیط.
طراحی رستوران های سبز
- با یک طرح خوب از فضاهای داخلی استفاده مطلوب ببرید به طوری که اندازه کلی ساختمان و منابع مورد استفاده در ساخت و نگهداری آن در حداقل نگه داشته شوند.
- رستورانی انرژی کفا طراحی کنید . از عایق‌کاری در سطح بالا و پنجره‌های با قابلیت بالا در جهت نور خورشید (تابش گرمایی در شرق و غرب) و با ساختار سخت درزگیری شده استفاده کنید. ساختمان‌های به هم چسبیده هزینه پوشش ناکافی خارجی بنا را به حداقل می‌رساند.
- آسایش رایگان. گرمای معمول خورشیدی، نور روز و خنک‌کننده‌های طبیعی می‌توانند با ارزش مؤثری در اغلب ساختمانها جا داده شوند.
- انرژی رایگان بدست آورید. ساختمانها را با آبگرمکن خورشیدی و مولد برق نوری یا با [پیش‌بینی] تأسیسات خورشیدی برای آینده طراحی کنید.
- استفاده مطلوب از مصالح. ضایعات را با طراحی برای ارتفاع استاندارد سقفها و ابعاد ساختمان به حداقل برسانید.
- دفع زباله را ساده کنید. برای پروسه دفع زباله مواردی از قبیل سطل‌های زباله نزدیک آشپزخانه و در محفظه زیر سینک ظرفشویی تدارک ببینید.
- سیستم‌های گرفتن (دفع) آب بام میتواند برای جمع‌آوری آب باران و استفاده از آن در آبیاری محوطه در نظر گرفته شود.
شکل8 :استفاده از دیوار و مصالح سبز(منبع: www.niavarangroup.com)
مصالح سبز
- از استفاده آن دسته از مواد شیمیایی که اُزن را از بین می‌برند در تجهیزات مکانیکی و عایق‌ها اجتناب کنید.
- از مصالح ساختمانی بدست آمده از محل استفاده کنید. حمل و نقل حائز اهمیت است هم در انرژی مصرفی و هم در آلودگی عمومی.
- از مصالح ساختمانی زائد یا فرآورده‌هایی که از مواد قابل برگشت به چرخه طبیعت بدست آمده‌اند از قبیل عایق سلولز، هوموسوت، تخته چندلا، آجر فرش کف ساخته شده از شیشه زمینی و پلاستیک بازیافتی به شکل الوار و کف‌پوش استفاده کنید.
- فرآورده‌های چوبی معتبر را جستجو کنید. از الوار منحصراً ضمانت‌شده و بدست آمده از جنگل‌های کنترل شده که درختان با آگاهی بریده میشوند استفاده کنید.
- از موادی که با گاز خود آلوده‌کننده هستند اجتناب کنید: حلال پایه رنگ و روغن، چسب‌ها، براده چوب و بسیاری از دیگر مصالح و فرآورده‌های ساختمانی، فرمالدئید و ترکیبات فرار ارگانیک VOC آزاد می‌کنند.
شکل 9: استفاده از دیوار سبز در محیط رستوران(منبع:www.niavarangroup.com)
نتیجه گیری:
معماری سبز(Green architecture) برامده از معماری پایدار(sustainable architecture) و توسعه پایدار(sustainable development) بوده که این نیز ناشی از نیاز انسان امروز در مقابل پیامدهای سوء‌جهان صنعتی و مصرفی عصر حاضر است. حفظ و حراست از منابع طبیعی جهان، مصونیت از آلودگی هوا و سایر آلودگی‌های محیطی، حفاظت از لایه ازن، بهداشت جسمی و روانی، آینده بشریت و … از موضوعاتی است که در این راستا مطرح بوده و ضرورت آن به عنوان یک وظیفه جهانی روز به روز آشکارتر میشود. طراحی سبز عملی است برای حل مشکلات که طی آن، منابع طبیعی قبل، بعد و طی پروسه تولید و ساخت به کمترین حد آسیب می‌بیند، به علاوه در مسیر این عمل مصالح باید مفید بوده، عمر مفید طولانی داشته و قابل بازگشت به چرخه طبیعت باشند. چیزهای با طول عمر زیاد هم مفیدند و هم بزرگترین مانع علیه اسراف و ضایعات، و این بهتر از استفاده مجدد یا بازیافت آنها است.
اکنون زمانی است که منابع رو به زوال است، هنگامی که دغدغه معماران، معماران منظر، طراحان شهری، مهندسین و متخصصین ساختمان اساساً در چاره‌جوئی برای آینده است. متخصصین طراح باید حوزه مهارت و تخصص و فعالیت خود را در این زمینه بسط دهند که این از منابع حفاظت شود و حامی آینده فرزندان، نوه‌ها و نسل‌های بعدی باشد.
هدف از ایجاد رستوران‌های سبز بر اساس اصول ذکر شده بالا بهبود یافتن آب و هوا و جلوگیری از اثرات منفی ساخت و ساز بر محیط زیست است. صرفه جویی و بهینه سازی مصرف انرژی و کاربرد انرژیهای پایدار در حال حاضر هیچگونه نقشی در فرهنگ ساحتمانی کشور ندارد. علاوه بر آن در ساخت و سازهای مسکونی بخش خصوصی و خصوصا مسکن طبقات مرفه ارقام نسبتا مهمی به زیان سایر موارد ضروری هزینه در ساختمان صرف تزیینات افراطی و بی اصالتی می شود که عمدتا بنام ابزار سازی مشهور است که با استفاده از تکنیک های بیان شده در این مقاله میتوان به بهبود وضعیت کمک کرد.
منابع:
- استخر، محسن،1392، طراحی بام های سبز ، اولین کنفرانس توسعه ی پایدار شهری، همدان.
- افشاری بصیر، نفیسه، 1388، بررسی نقش معماری سبز در توسعه ی پایدار شهر، کنفرانس ملی معماری پاک، یاسوج.
- هدایتی کلیجی، فرزانه و زهرا طاهریان مقدم، 1391، ارزیابی کاربرد بام سبز در طراحی فضای شهری، اولین همایش منطقه ای معماری و شهرسازی، سقز، مرکز آموزش عالی علمی کاربردی سقز.
- واحدی، مصطفی؛ حامد مهرابی و حسین ابوترابی زارچی، 1392، ادغام سیستم فتوولتائیک خورشیدی و پشت بام سبز، دومین همایش ملی انرژی های نو و پاک، همدان، شرکت هم اندیشان محیط زیست فردا.
- اویسی، سامان،1388، بررسی فرآیند ادراک در باغ ایرانی، رساله کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشگاه شهید بهشتی.
- مرادی، ساسان،1385،تنظیم شرایط محیطی، انتشارات شهیدی، تهران.
- شیخ اسدی، فاطمه، 1392، باغ ایرانی، موزه ای ارگانیک، اولین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست پایدار، همدان، انجمن -ارزیابان محیط زیست هگمتانه.
- طاهریان مقدم، زهرا، 1391، بام سبز رویکردی نوین به شهر پایدار، اولین همایش منطقه ای معماری و شهرسازی، سقز، مرکز آموزش عالی علمی کاربردی سقز.
- علوی، یاسر، 1390، اراهکارهای بهینه ی معماری پایدار در شهرهای بزرگ، دومین همایش ملی معماری، عمران و توسعه شهری، اصفهان.
- معیری نژاد، هادی، 1392، فضاهای سبز و بامهای سبز در شهرهای توسعه یافته، کنفرانس بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری، تبریز.
- نیکبخت، علی، 1383، پزشکی در منظر سازی نوین: باغهای شفابخش، فصلنامه باغ نظر، پژوهشکده نظر، سال اول، شماره دوم، زمستان.
- تبریزی، امید، 1390، معماری سبز راهی برای توسعه ی سبز، کنفرانس ملی معماری پایدار و توسعه ی شهری، کرج.
- اورکی کوهشوری، محمد،1390،ارزیابی مزایای زیست محیطی و اقتصادی بام سبز در شهر اهواز، اولین کنفرانس ملی بحران های زیست محیطی و راهکارهای آن، کیش.
- Aben, Rob and de wit Saskia, (2012). “The Enclosed Garden” , (History and Development Of The Hortusconclusus and its Reintroduction into the present- day urban Landscape) second revised edition , 2001,010 publishers, Rotterdam.
- Baker, A.J.M., Brooks, R.(2009). Terrestrial higher plants which hyperaccumulate metallic elements – a review of their distribution. Journal of ecology and phytochemistry. Biorecovery ,1 (2) : 81–126.
- Bass, Brad. (2007). Green Roofs and Green Walls: Potential Energy Savings in the winter. Toronto : Adaptation & Impacts Research Division Environment Canada at the University of Toronto Centre for Environment. •Benefits of Green Roof(n.d.). Available
- Berndtsson , J.C., Bengtsson, L., Jinno, K. (2009). Runoff water quality from intensive and extensive vegetated roofs. Journal of ecological engineering, 35:369-380. Available from : www.sciencedirect.com.
- Bradley Rowe, D. (2010). Green roofs as a means of pollution abatement. Journal of Environmental Pollution, 159: 2100-2110. Available from: www.sciencedirect.com.
- Emilsson, T., Czerniel Berndtsson, J., Mattsson, J.E., Rolf, K., (2007). Effect of using conventional and controlled release fertilizer on nutrient runoff from various vegetated roof systems. Journal of Ecological Engineering, 29: 260- 271
- Gifford, Robert, (1997). “Environmental Psychology , Principles & Practice” , Allyne&Bacon
- Herdeg , Klaus,(2011). “Three Gardens Formal structure in Islamic Architecture Of Iran and Turkistan” , preface by Oleg Grabar, Rizzoli International publications , INC United States of America.
- Setyowati,Erni (2013),Green Buildings Design Concepts of Healthcare on The Orthopedic Hospital, Jurnal of Social and Behaviare Scienses,p.189-199
- www.sciencedirect.com
- www.greenroof.ir
- www.Wikipedia.com
- www.Daneshju.ir
- www.share.america.gov
- www.niavarangroup.com
برای آموزش طراحی داخلی، دکوراسیون و معماری با هدف ورود به بازار کار و دریافت مدرک بین المللی معتبر می توانید از هر کجای ایران و جهان میتوانید در کلاس های آنلاین بدون محدودیت زمان و مکان، از سطح مبتدی تا حرفه ای در آکادمی بین المللی کیوسکدیا زیر نظر بهترین اساتید داخلی و خارجی آموزش ببینید.
کیوسکدیا تنها برگزارکننده رسمی دوره های تیف استرالیا در ایران با هدف ورود به بازار کار ایران و خارج ایران و ارائه سرتیفیکیت بین المللی از تیف استرالیا می باشد. در رشته های: معماری، طراحی داخلی، دکوراسیون، بازسازی، نورپردازی، طراحی نما، طراحی فضای سبز، آموزش نرم افزارهای معماری و طراحی، شرکت در مسابقات بین المللی، بستن قرارداد و گرفتن پروژه در ایران و خارج از ایران (بین الملل)
برای آموزش و دریافت مدرک بین المللی روی لینک زیر کلیک کنید:
شماره تماس برای ثبت نام دوره و اطلاعات بیشتر:
